Aksara, Basa, lan Sastra Bali

"Om Swastyastu, swasti prapta aturang titiang majeng ring para sameton blogger sami, durusang macecingak ring blog titiang, pinaka anggen jalaran masadu wirasa, mogi-mogi wenten pikenohnyane"

Minggu, 09 Desember 2012

Ada apa di Kurikulum Baru Tahun 2013?


Jani kone madan bulan Desember taun 2012, buin abulan iraga suba lantas lakar ngenjekin taun baru, yen basa alusne Warsa Anyar kone adanne. Jani anake ane magama Kristen utawi Katolik suba lakar nyambut Hari Natal di tanggal 25 Desember 2012 tenenan. Jeg dikayang ento liu suba pada anake lakar 'happy-happy' kema-mai pesu mlali. Ada ane sibuk meli mercon, ada ne iteh meli kembang api lakar anggona nyambut di taun baru 2013'e. Nah sakewala yen cara i dewek suba dadi 'dagang benang' buka kene, madan kone maburuh ngajahin, kwala yen alihang di jeneng, sebenehne joh teken madan 'guru pangajian', kwala baan pongah nganggo sepatu teken tas kompek bek masek-sek misi buku, teken kertas bonan gen!hehe.. suba lantas kone adanne dadi 'guru'. Maan lantas ngajahin dini-ditu, yadin maan abedik, yen umpamayang buka sesonggane "nultul damuh tengaine", kanggoang masih... kakeneh baan i dewek mapan keweh cara janine ngalih gae, yen sing jemak rugi ngelah espede (S.Pd), anake nyimbingang "Sarjana Penuh Derita". Beehhh... jeg keneh-kenehang nyak asanne to...

Kwala yadin keto, saluir gegaen suba pasti lakar ada kewehne, cara gendingne AA Raka Sidan, "...sing ada gegaen ento aluh... tuyuh, nambunin (nambunang) pipis pang mapunduh". Ulian dasar keto lantas, jeg semangat magae, pesu semeng mulih peteng, saget pesu teduh mulih semeng... hehee... nak maan malali ja ajak timpale!

Wireh bes sesai tuah majujuk dadi model di malun muride, lantas demen tur matanem rasa sujati dadi guru, wireh ane ajahin tuah saja palajahan ane nyihnayang iraga tresna tur ada rasa bangga ngwerdiang , nglimbakang tur ngajegang plajahane totonan,,, i dewek tuah ngajahin palajahan Basa Bali, ane ketah palajahane ento tuah ngranjing di paosan Mata Pelajaran Muatan Lokal, wireh ento tuah palajahan basa daerah kadanin. Jati-jati lantas seleg tur jemet ngajahin, keto masih muride anteng malajah, krana demen malajahin basanne padidi ketimbang iraga malajahin basa ane lenan. Cerik-cerike pepesan mara lakar ajahin ngorahang, "Iraga nak Bali, idup di Bali, mati pang di Bali, kwala apang bisa mabasa Bali...", keto lagun cerik-cerike, jeg pangus sajan magending jeg nyak cara penyanyi Pop Bali baana magending. Mirib baan leganne ia lakar nerima palajahan, dadinne berekspresi ia buka keto, wireh bes pepes sajan masih jumahne mabalih TV, nepukin lantas iklan "EKSPRESIKAN GAYA LOE!". Pehhh... jeg prajani cara bikul pisuhin nyanget-nyangetang tingkahne muride masolah keto.

Nah keto malu tuturang dugase ane suba malu-malu. Lantas dingeh isu (isu = kabar burung, sing tawang seken apa sing, hehee...), taun 2013 kurikulum ane lama ane madan KTSP, lakar maentungang (wireh sing kanggo), alias maganti. Buina di kurikulume ento di jenjang pendidikan tertentu liun palajahane lakara makuangin uli liun dugas KTSP ane malu. Miiihhh.... mara dingeh keto suba, dag dug dag dug... dingeh anake magambel dajan umahe!!hee... jeg nyak masih seirama ajak munyin ulu atine... kwala nden pragat masi satuane. Lantas ane makrana makesiab (buka i dewek maca tuture tenenan di www.beritakaget.com), basa daerah ane mula cara basa Bali, muah basa daerah ane lenan lakara kaapus (boya ja 'nguluk-uluk artine), alias dihapus dari kurikulum ento.. hee pang aluh ngorhanag!

Mara keto,,, mimiiihhh.... jeg makriet-kriet gigine (tusing ja krana naar poh ane masem) kwala sakeng sing ngerti ajak isin untek jlemane ane ngomong keto. Dadi palajahan basa daerah kone ilanganga, tusing buin kaajahin teken murid-muride!!! Ento dong cara ngambulang sok uek, ngrugiang iraga  padidi... sebenehne basa daerahe ento suba patut ajegang anggon mikukuhin basa Indonesia, krana puncak-puncak kamahatmian budaya apa buin basa daerahe tuah ngae kautaman basa Indonesia pinaka identitas bangsa!!! To jeg nguda jani mbalik kuri??!!! Ane makada panes (mula ja gumine panes gen ngwai, sajaba di Bukit Lempuyang gen mara tunian suud ujan.. hehe),,, basa Baline pinaka basa ibu yen liunan anake ngorahang, masi dadi korban... basa Bali ane ngelah kearifan lokal buina kadasarin baan agama budaya, ngae Baline kaloktah di dura negara, lenan ken ento kanti Baline kasengguh "Pulau Surga" muah ne lenan, jana Baline kone ramah-ramah, tusing remeh-remeh teken anak. Krana iraga madasar baan etika, nilai moral anggon dasar iraga makeneh, mamunyi muah matingkah. Yen dadi baan, jani iraga prioritasang basa Bali ento, wajib di sekolah-sekolah nganggon basa Bali, wajib mabasa Bali di sekuub sekolahe ento, anggon basa pagubugan! Mara Jempolll...!!! Ene jeg mailangang kone basa Baline uli kurikulume, apa lakar ajahin muride? Guru-guru ane pidan nyemak palajahane ento kija lakar aba??? Madagang bakso, madagang canang, dadi pamulung, dadi gegendong, apa dadi apa????

Pehhh... keweh baana!!!
Ne ba jani dadi pro kontra... kwala jani yen dadi baan,,,  cara i dewek dadi wong cilik kene... sanget gati ngidih, apang BASA BALI pinaka MATA PELAJARAN MUATAN LOKAL tusing kailangang uli kurikulume, yen ada mirib ane singsal dugas palaksanan pidan, lang jani benehin apang nyak patut!
Eda ngambekang kita... patut jani pineh-pinehin satonden "nasi jadi bubur" kone!!! hee..
BASA BALI... Duen sameton Bali! Mangda Satata Ajeg!!!