Aksara, Basa, lan Sastra Bali

"Om Swastyastu, swasti prapta aturang titiang majeng ring para sameton blogger sami, durusang macecingak ring blog titiang, pinaka anggen jalaran masadu wirasa, mogi-mogi wenten pikenohnyane"

Jumat, 05 Oktober 2012

Pan Angklung Gadang (1)


           Kacrita koné di Désa Anu, ada anak madan Pan Angklung Gadang. Yén jemak digoba jlemané mula bocok, yén dijejeleg tusing masi lanjar tuah sada ngrengked paukudané. Ia mapi-mapi belog, mirib cara anak tuara nawang kangin kauh, sakéwala yén tlektek dayanné kerepan tekén bulun méng, cendek, tusing kalah baan metukin wiréh dayané Mamungkling . Pan Angklung Gadang ia koné mamarekan di purian.
            Kocapan sedek dina anu, Ida Anaké Agung mapikayun lakar lunga ka gunung, tumuli ngandikain Pan Angklung Gadang, “Bapa, Pan Angklung Gadang, gelah jani lakar luas ka gunung, kema Bapa ngétéh-étéhin jaran gelahé apang énggal!”
            “Inggih, sapangandikan Cokor I Déwa titiang sairing,” kéto atur Pan Angklung Gadang, nglaut bangun ngénggalang nyemak jaran palinggihané, tur kaétéh-étéhin kapasangin kekepuh, kundali, ambed ikut muah canggah bias. Makejang totonan pada mablongsong slaka. Disubané pragat, lantas Pan Angklung Gadang matur, “Inggih, Ratu Déwa Agung, puniki sampun puput antuk titiang, durusang Cokor I Déwa munggah!”
            Anaké Agung lantas ngamunggahin kuda tur sasubanné malinggih di tundun jarané buin ngandika, “Bapa, Pan Angklung Gadang, kema jemak pacanangan gelahé, jalan jani Bapa luas ka gunung iringang anaké buka gelah!”
            “Inggih, sandikan Cokor I Déwa.” Kéto aturné Pan Angklung Gadang. Ditu lantas Ida Anaké Agung manglinggihin jaran maalon-alonan, kairing baan Pan Angklung Gadang negen kompék pacanangan.
Gelisin satua, pamargin Ida Anaké Agung manglinggihin kuda kairing olih Pan Angklung Gadang, suba koné joh ngliwat désa, sagét macepol blongsong ambed ikut jarané, nanging tusing duduka tekén Pan Angklung Gadang. Kacrita jani suba koné di gunung, tumuli Ida tedun sakéng kudané tur kacingakin kudané makocogan pesu peluh. Wau kawaspada olih Ida, kandugi kacingak panganggén kudané kuang, blongsong ambed ikutné kecong, raris Ida ngandika, “Ih, Bapa Pan Angklung Gadang, sawiréh Bapa majalan dorian, tusing ké Bapa nepukin blongsong ambed ikut jarané kecag?”
Matur Pan Angklung Gadang, “Inggih Ratu Déwa Agung, wantah kantenang titiang, sakéwanten tan wénten purun titiang ngambil punika, santukan durung wénten pangandikan Cokor I Déwa.” Mara kéto aturné Pan Angklung Gadang, ngandika Ida Anaké Agung sada bangras tekén Pan Angklung Gadang, “Dong, Bapa Pan Angklung Gadang, nguda sih Bapa belog pesan. Suba tepukin Bapa slakané ulung, nguda tusing ada keneh Bapané nuduk, nagih orahin dogén. Nah, mani puan, yén Bapa ngiringang gelah, lamun ada macepol uli jarané, duduk men énggalang, penpen di kompéké!”
“Inggih, sapangandikan Cokor I Déwa titiang sairing.”
Tan kacrita Ida Anaké Agung di gunungé, jani suba lingsir, raris Ida Anaké Agung mapakayunan pacang mantuk saha ngandikain parekan, “Bapa, Pan Angklung Gadang, tragianang jarané, étéh-étéhin, gelahé lakar mulih né jani!”
Pan Angklung Gadang matur, “Inggih.” Laut bangun ngénggalang nyemak jaran tur kaétéh-étéhin. Di subané pragat, lantas ia matur, “Inggih Ratu Déwa Agung, puniki sampun puput antuk titiang mayasin kudan Cokor I Déwa, durusang munggah!” Lantas koné Ida Anaké Agung nglinggihin kuda adéng-adéng kairing baan Pan Angklung Gadang negen kompék pacanangan.
Kacrita suba koné jani rauh di tepin désané, sagét ada pacepolpol ulung uli di jarané. Mara tepukina tekén Pan Angklung Gadang, tusing nolih buin laut koné éncol duduka tur kapenpen ka kompék pacanangané, tur kategen laut majalan. Nglanus pamargan Ida, critanan sagét suba rauh di bancingah, raris tedun Ida saking kuda saha mangraris ka purian. Kompéké ané tegena baan Pan Angklung Gadang lantas timbalina tekén panyeroané tur kagenahang di plangkan ambéné. Pan Angklung Gadang ngembusin étéh-étéh jarané nglaut nyutsut peluhné.
Kacrita jani Ida Anaké Agung malinggih di plangkané makayunan ngrayunang sedah, laut Ida ngungkabang kompék. Wau ungkabang Ida, tengkejut Ida nyingakin kompék pacanangané bek masegseg misi tain jaran. Ida Anaké Agung kamemegan, ngraris menggah piduka saha nauhin Pan Angklung Gadang.
Égar kenehnyané Pan Angklung Gadang parek masila tiding, kasengguh lakar kaicén lungsuran. Mara ia masila tur nunas lugra lantas Ida Anaké Agung ngadeg nglaut ninjak tendas Pan Angklung Gadangé, kadulurin pangandika banggras, “Kaki kléwaran ibané ngajahin sangkan bisa iba menpenin kompék gelahé tain jaran?” Mara amonto Ida ngandika, buin ningtingan cokor ukuh ninjak, énggalan kagelut cokor Idané tekén Pan Angklung Gadang sambilanga matur sisip, “Inggih Ratu Déwa Agung, duaning Cokor I Déwa ngandikain titiang, “Lamun ada ulung uli di jarané, duduk nyen, penpen di kompéké!” Asapunika pangandikan Cokor I Déwa ring titiang. Sané i wau wénten kantenang titiang macepol saking kudané, raris duduk titiang tur genahang titiang ring kompék pacanangané. Inggih sané mangkin, yéning titiang kabaos sisip, durusang puputang titiang né mangkin!”


Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Wusan Ngwacen sampunang lali maosin iriki! Suksma